Szanowni Państwo, stworzyliśmy dla Was listę najczęściej zadawanych pytań z zakresu prawa rodzinnego wraz z odpowiedziami.
Spis treści:
1. Do którego sądu należy złożyć pozew o alimenty?
Pozew o alimenty należy złożyć do sądu rejonowego (Wydział Rodzinny i Nieletnich).
Właściwym miejscowo jest sąd według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej (uprawnionym najczęściej jest dziecko), jak i sąd według miejsca zamieszkania strony pozwanej – wybór sądu należy do powoda.
2. W jaki sposób można zwrócić się do sądu o zasądzenie alimentów?
Należy złożyć pozew o alimenty wraz z załącznikami w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, w pozwie należy podać imiona, nazwiska, numery PESEL oraz aktualne adresy stron;
1/ w przypadku powództwa na rzecz dziecka należy załączyć:
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka,
- w przypadku powództwa na rzecz małżonka należy załączyć odpis skrócony aktu małżeństwa stron, ewentualnie odpis wyroku rozwodowego lub separacyjnego;
Do pozwu należy również załączyć:
- zaświadczenie o wysokości dochodów lub zaświadczenie z Urzędu Pracy (bezrobotni),
- zaświadczenie o kontynuowaniu nauki oraz zaświadczenie o dochodach rodzica, z którym mieszka (jeżeli osoba ubiegająca się o alimenty jest pełnoletnia)
- wszelkie dokumenty potwierdzające comiesięczne wydatki.
Sprawa jest wolna od opłat sądowych. Nie ma obowiązku składania oddzielnych pozwów, jeżeli strona powodowa wnosi o zasądzenie alimentów na rzecz więcej niż jednego dziecka. Jeżeli nieznane jest miejsce pobytu ojca dziecka, należy dołączyć do pozwu wniosek o ustalenie dla niego kuratora, chociaż na początku warto wykazać, że adres, który został wskazany w pozwie. Dzieci pełnoletnie występują w swoim imieniu o zasądzenie alimentów lub o ich podwyższenie.
3. Jakiej kwoty alimentów można żądać ?
Wysokość alimentów uzależniona jest od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (wydatki wynikające z wieku dziecka, np. związane z nauką, stanem zdrowia dziecka, zainteresowaniami, partycypacją w opłatach mieszkaniowych itp.) oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentów ( osiągane dochody, ale przede wszystkim rzeczywisty poziom życia zobowiązanego).
4. Co należy wskazać w uzasadnieniu pozwu o alimenty?
W uzasadnieniu pozwu należy wskazać :
zestawienie kosztów utrzymania uprawnionego do alimentów, określić przybliżony miesięczny koszt utrzymania dziecka (podać kwotę), sytuację rodzinną, majątkową i możliwości zarobkowe każdego z rodziców (osoby będące na ich utrzymaniu, wykonywany zawód, miejsce pracy, wysokość zarobków, posiadany majątek). Celem wykazania standardu życia można wskazać wszelkie dokumenty i wydruki świadczące o dostatnim życiu zobowiązanego do alimentów.
5. W ilu egzemplarzach należy złożyć pozew o alimenty?
Pozew należy złożyć do sądu w 2 egzemplarzach (oryginał pozwu + kopia)
6. Kiedy można wnosić o podwyższenie lub obniżenie wysokości alimentów?
O zmianę wysokości alimentów można wystąpić w przypadku zmiany sytuacji każdej ze stron (np. zmiana kosztów utrzymania, zmiana możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, choroba itp.).
7. Do kiedy trwa obowiązek alimentacyjny w stosunku do dzieci?
Obowiązek alimentacyjny w stosunku do dzieci trwa, dopóki dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Osiągnięcie pełnoletności nie powoduje automatycznie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Można przyjąć, że jest to okres po zakończeniu szkoły średniej lub wyższej, jeśli osoba uprawniona do alimentacji nie kontynuuje nauki lub zawarła związek małżeński. Sąd ustala ustanie obowiązku alimentacyjnego na wniosek osoby zobowiązanej do płacenia alimentów.
8. Czy w jednym piśmie można złożyć wniosek o zasądzenie alimentów i uregulowanie władzy rodzicielskiej?
Należy złożyć dwa pisma, pozew o zasądzenie alimentów oraz wniosek o uregulowanie władzy rodzicielskiej (przy składaniu tego drugiego należy uiścić wpis sądowy). Sąd rozpoznaje powyższe wnioski na odrębnych posiedzeniach.
9. Kto i kiedy może wystąpić z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa?
Z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa może wystąpić:
- matka dziecka w ciągu 6 miesięcy od daty narodzin dziecka,
- mąż matki dziecka w ciągu 6 miesięcy od dnia w którym dowiedział się o urodzeniu dziecka, nie później jednak niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności;
- dziecko po osiągnięciu pełnoletniości, nie później jednak, niż w ciągu 3 lat od jej osiągnięcia,
- prokurator, zawsze kiedy wymaga tego ochrona praworządności.
10. W ilu egzemplarzach należy złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa?
Pozew należy złożyć w 4 egzemplarzach (1 oryginał + 3 odpisy):
- jeden dla pozwanego – ojca lub matki dziecka,
- drugi dla małoletniego dziecka, którego reprezentuje ustanowiony w postępowaniu nieprocesowym kurator,
- trzeci dla Prokuratura Rejonowego, któremu sąd ma obowiązek doręczyć odpis pozwu i zawiadamiać o terminach rozprawy.
11. Jakie dokumenty należy dołączyć do pozwu o zaprzeczenie ojcostwa?
- 3 odpisy pozwu (kserokopie),
- odpis zupełny aktu urodzenia,
- odpis skrócony aktu małżeństwa,
- opłata stała 200 zł,
- zaliczka na kuratora dla małoletniego w kwocie 100 zł.
12. Jaki sąd jest właściwy do rozpoznania sprawy z powództwa o zaprzeczenie ojcostwa?
Właściwym rzeczowo jest sąd rejonowy (pozew składa się do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich). Właściwym miejscowo jest wyłącznie sąd według miejsca zamieszkania powoda, jeżeli brak jest podstaw do wytoczenia powództwa według przepisów o właściwości ogólnej tj. według miejsca zamieszkania pozwanego. Jeżeli dla pozwanych według przepisów o właściwości ogólnej właściwe są różne sądy, wybór między tymi sądami należy do powoda (np. z powództwem występuje matka dziecka przeciwko dziecku, które mieszka razem z nią i ojcu dziecka zamieszkałemu w okręgu właściwości innego niż dziecko sądu).
13. Czy podczas trwania małżeństwa można żądać zasądzenia alimentów od współmałżonka?
Tak, o ile nie przyczynia się on do zaspokojenie potrzeb rodziny ( np. kosztów utrzymania mieszkania, zakup żywności itp.). Sprawy tego rodzaju są bardzo podobne do spraw o alimenty, należy bowiem udowodnić bieżące miesięczne koszty utrzymania rodziny oraz możliwości finansowe każdego z małżonków.
14. Czy w sprawie o ustalenie ojcostwa można wnieść również o zasądzenie alimentów?
Tak, w sprawie o ustalenie ojcostwa można wnieść również o zasądzenie alimentów na rzecz dziecka. Matka dziecka może też wnieść o pokrycie wydatków związanych z ciążą i porodem oraz kosztami utrzymania przez okres trzech miesięcy w okresie okołoporodowym.
15. Kto i w jakim czasie może występować do sądu o ustalenie ojcostwa?
Ustalenia ojcostwa może żądać matka dziecka, ojciec dziecka, lub prokurator. Po osiągnięciu przez dziecko pełnoletniości , tylko ono może żądać ustalenia ojcostwa.
16. W jaki sposób dochodzić ustalenia ojcostwa?
Jeżeli nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż jego matki, albo gdy domniemanie takie zostało obalone, ustalenia ojcostwa może w drodze powództwa domagać się: dziecko – wytaczając powództwo przeciwko domniemanemu ojcu, a gdy ten nie żyje – przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy. Domniemany ojciec – wytaczając powództwo przeciwko dziecku i matce, a gdy matka nie żyje – przeciwko dziecku. Matka wytacza powództwo przeciwko domniemanemu ojcu. Strona występująca z pozwem jest zwolniona od kosztów sądowych z mocy ustawy. Wymagane dokumenty: pozew (oryginał + 3 odpisy), odpis aktu urodzenia dziecka (zupełny), zaświadczenie o zarobkach.
17. Kiedy można wnosić o ustanowienie rozdzielności majątkowej podczas trwania małżeństwa?
Z ważnych powodów, każdy z małżonków podczas trwania małżeństwa może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Należy złożyć pozew w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach wraz z załącznikami. Wymagane załączniki: odpis aktu małżeństwa, zaświadczenie o dochodach powódki bądź powoda, opłata stała w wysokości 200 zł.
Powództwo o ustanowienie rozdzielności majątkowej wytacza się wyłącznie przed sądem rejonowym (pozew składa się do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich), w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.
18. Czy można założyć sprawę o ustanowienie rozdzielności majątkowej w trakcie sprawy rozwodowej ?
Można wystąpić z takim wnioskiem jednakże właściwym do rozpoznania jest Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich. Wniosek ten może zawierać żądanie ustalenia takiej rozdzielności z datą wsteczną.
Bardzo często dopiero przy udzielaniu kompleksowej porady rozwodowej Klienci Kancelarii dowiadują się, że pomimo separacji faktycznej aż do czasu orzeczenia rozwodu małżonków obowiązuje ustrój wspólności ustawowej. W przypadku gdy małżonkowie przez ostatni okres żyli osobno i nie wiedzieli nic o tym czy drugi małżonek zaciąga kredyty lub inne zobowiązania doradzamy Klientom powództwo o rozdzielność majątkową z datą wsteczną. Daty wstecznej nie można uzyskać w postępowaniu rozwodowym.
19. Jaki sąd jest właściwy do złożenia wniosku o zgodę na wydanie paszportu dla małoletniego dziecka?
Właściwym rzeczowo jest sąd rejonowy (Wydział Rodzinny i Nieletnich). Właściwym miejscowo jest wyłącznie sąd miejsca zamieszkania dziecka, a w braku miejsca zamieszkania sąd miejsca jego pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy – właściwy jest Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy.
20. Jak odrzucić spadek w imieniu małoletniego?
Należy złożyć wniosek do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich sądu właściwego z miejsca zamieszkania małoletniego. Wnioskodawcami mogą być obydwoje rodzice. Wniosek składny jest wówczas w jednym egzemplarzu. W przypadku, gdy wniosek składany jest przez jednego rodzica, to drugi rodzic jest uczestnikiem postępowania – wówczas należy złożyć dwa egzemplarze wniosku. Wniosek powinien zawierać dane stron, tj. imię, nazwisko, nr PESEL, dokładny adres zamieszkania.
Wymagane załączniki: odpis aktu zgonu osoby, po której ma być odrzucony spadek, akt urodzenia małoletniego dziecka, oświadczenie o odrzuceniu spadku (akt notarialny) lub postanowienie sądu w tym przedmiocie, opłata w wysokości 40 zł.
21. W jaki sposób uzyskać zgodę sądu na np. sprzedaż rzeczy należącej do małoletniego?
Należy zwrócić do Sądu Rejonowego Wydziału Rodzinnego o wydanie zgody na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zakres zarządu majątkiem nieletniego dziecka. Taki wniosek należy sporządzić w dwóch egzemplarzach. We wniosku należy podać dane małoletniego oraz jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna, w tym dokładny adres oraz nr PESEL.
Wymagane załączniki: akt urodzenia małoletniego dziecka, dokument poświadczający, iż nieletni jest właścicielem danej rzeczy (odpis postanowienia sądu lub akt notarialny), opłata w wysokości 40 zł.
Materiały informacyjnie zostały częściowo pochodzą ze strony: http://www.zamosc.sr.gov.pl/container//pytania-rodzinny.pdf
