Przyjmuje się, że stalking jest potocznym określeniem przestępstwa stypizowanego w art. 190a Kodeksu karnego i polega na uporczywym nękaniu innej osoby lub osoby dla niej najbliższej, wzbudzając u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie naruszanie jej prywatności. Przestępstwo stalkingu zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat, a ściganie sprawcy następuje na wniosek osoby pokrzywdzonej.
Dobrem chronionym w tym przypadku jest wolność człowieka, prawo do życia w poczuciu bezpieczeństwa, wolność psychiczna, a także prawo do ochrony życia prywatnego i rodzinnego. Przestępstwo ma charakter umyślny, przy czym część znamion musi być objęta zamiarem bezpośrednim – uporczywe nękanie pokrzywdzonego, część może być objęta bądź zamiarem bezpośrednim bądź ewentualnym.
Do najczęstszych przejawów stalkingu należą: groźby, szantaż, wykonywanie głuchych telefonów o wyraźnym stopniu intensywności (także w porach nocnych), rozpowszechnianie kłamstw lub plotek na temat pokrzywdzonego, stałe próby nawiązania kontaktu przez osoby trzecie, nachodzenie pokrzywdzonych w miejscach ich pracy czy miejscach zamieszkania, śledzenie, pozostawianie wiadomości i prezentów. Należy pamiętać, że przestępstwo to ma charakter wieloczynowy i niezbędne jest aby zachowanie sprawcy cechowało się uporczywością. Pojęcie ,,uporczywości’’ precyzuje orzecznictwo i tak: ,,By zachowanie mogło być uznane za stalking, nękanie przez sprawcę musi być uporczywe, a zatem polegać na nieustannym oraz istotnym naruszaniu prywatności innej osoby oraz na wzbudzeniu w pokrzywdzonym uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia. Ustawodawca nie wymaga przy tym, aby zachowanie stalkera niosło ze sobą element agresji. Nadto prawnie irrelewantne jest w kontekście strony podmiotowej tego przestępstwa, czy czyn sprawcy powodowany jest żywionym do pokrzywdzonego uczuciem miłości, nienawiści, chęcią dokuczenia mu, złośliwością czy chęcią zemsty. Dla bytu tego przestępstwa nie ma znaczenia, czy sprawca ma zamiar wykonać swoje groźby. Decydujące jest tu subiektywne odczucie zagrożonego, które musi być oceniane w sposób zobiektywizowany’’ (postanowienie SN z 12.12.2013 r., III KK 417/13, LEX nr 1415121).
Mając stalkera, istnieje kilka kroków, które możemy podjąć w celu ochrony swoich praw. Po pierwsze nie należy ulegać naciskom stalkera, staraj się w miarę możliwości ograniczyć dla własnego dobra jakąkolwiek formę kontaktu z nim, pamiętaj – najważniejsze jest Twoje bezpieczeństwo. Po drugie należy zgromadzić jak najwięcej dowodów na działania stalkera, takich jak wiadomości, nagrania, zdjęcia czy świadków. Kolejnym krokiem może być sporządzenie wezwania do zaprzestania nękania, z pomocą prawnika bądź też samodzielnie. Jeśli pismo nie przyniesie pożądanego rezultatu należy zgłosić sprawę do organów ścigania, przedstawiając zebrane dowody. Tutaj również można skorzystać z pomocy prawnika, który pomoże w opracowaniu strategii prawnej i zabezpieczeniu praw oraz pomoże sporządzić zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, które później skierujemy do właściwej jednostki policji lub Prokuratury Rejonowej.
Zawiadomienie ma charakter pisma procesowego, w związku z czym powinno spełniać wymogi określone w art. 119 Kodeksu postępowania karnego, czyli zawierać: oznaczenie organu, do którego jest skierowane, oznaczenie sprawy, której dotyczy, dane personalne osoby wnoszącej pismo, opis sprawy, której dotyczy, datę i podpis osoby składającej pismo. Równocześnie z zawiadomieniem o przestępstwie należy złożyć wniosek o ściganie. Warto pamiętać, że w przypadku zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa wobec innej osoby, potrzebna będzie zgoda tej osoby na podjęcie takich czynności.
Jeżeli nie wiesz czy niepokojące zachowanie to już stalking lub potrzebujesz pomocy prawnej przy podjęciu formalnych kroków w sprawie stalkingu – zapraszam do kontaktu,
