Rozwód i co dalej? Czyli jak się przygotować do podziału majątku.

Rozwód to trudny i emocjonalnie obciążający proces, który często wiąże się z podziałem majątku, którego dorobili się małżonkowie w trakcie małżeństwa. Składniki majątku, które podlegają podziałowi, mogą być różne – szczególnie w przypadku, gdy zawarcia umowy małżeńskiej. Kodeks rodzinny i opiekuńczy obrazuje nam, które składniki możemy zaliczyć do majątku wspólnego, a które będą stanowiły majątek odrębny i nie będą przedmiotem podziału.

Oto, które składniki majątku dzielimy najczęściej:

  1. Nieruchomości ( aspekt kredytu hipotecznego omawiamy tutaj: https://ajm-prawnik-szczecin.pl/porady-prawne/podzial-majatku/podzial-majatku-malzonkow-z-kredytem-hipotecznym-w-tle/ )
  2. Samochody i inne pojazdy m.in. motocykle, łodzie, przyczepy kempingowe to także składniki majątku, które muszą być podzielone lub sprzedane
  3. Ruchomości
  4. Firma – jeżeli jeden z małżonków posiada firmę lub udziały w firmie, jej wartość może być brana pod uwagę i musi być odpowiednio podzielona lub zrekompensowana ( więcej, o tym: https://ajm-prawnik-szczecin.pl/porady-prawne/podzial-majatku/czy-musisz-podzielic-sie-firma-z-bylym-malzonkiem/ )
  5. Środki pieniężne zgromadzone na koncie wspólnym i na kontach odrębnych każdego z małżonków

 O czym jeszcze warto pamiętać przy podziale majątku?

  1. Uporządkuj dokumenty, akty notarialne, dowody ponoszenia opłat za nieruchomości, pojazdy i wszystko co może mieć wpływ na wzajemne rozliczenia.
  2. Fakt, kto korzysta z danego składnika majątku może mieć znaczenie dla dalszych rozliczeń, jeżeli to Ty korzystasz w sposób wyłączny z danego składnika majątku zastanów się czy małżonek wzywał Cię do dopuszczenia do wspólnego korzystania z majątku – zabierz pisma kierowane do Ciebie na konsultację prawną dotyczącą podziału majątku.
  3. Jeżeli zostały czynione nakłady na majątek wspólny lub osobisty przygotuj potwierdzenia dla tych zdarzeń prawnych (np. potwierdzenia wykonania przelewu).

Zgodnie z art.  31.  [Wspólność ustawowa; majątek wspólny] KRIO

  • 1. Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
  • 2. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1)pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2)dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3)środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4)kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, 321, 568, 695 i 875);

5) środki zgromadzone na koncie OIPE w rozumieniu art. 2 pkt 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1238 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE) (Dz. Urz. UE L 198 z 25.07.2019, str. 1) oraz na subkoncie OIPE w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym (Dz. U. poz. 1843) każdego z małżonków.

Pamiętajmy, że w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Co zrobić kiedy nie chcemy czekać z podziałem majątku, aż do końca rozwodu? Warto rozważyć rozdzielność majątkową. W tym celu możemy udać się zgodnie do notariusza i podpisać stosowny dokument. Jeżeli wspólna wizyta jest niemożliwa należy rozważyć skierowanie pozwu do sądu o dokonanie przez sąd rozdzielności majątkowej. Chociaż wiąże się to ze sprawą sądową daje nam więcej możliwości niż wizyta u notariusza. Możemy bowiem żądać ustalenia rozdzielności z datą złożenia pozwu lub datą wsteczną, co może się okazać dla nas sporą korzyścią, szczególnie w przypadku zaciągania zobowiązań przez drugiego małżonka. Dla bezpieczeństwa finansowego rekomendujemy rozdzielność szczególnie, gdy rozwód zapowiada się na długi i skomplikowany proces pełen świadków i wniosków o zabezpieczenie na czas trwania procesu.

Oczekując na podział często narastają również spory co do bieżącego zarządu majątkiem. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na brzmienie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który wskazuje, że:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:

1)czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;

2)czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;

3)czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;

4)darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

 

Taka zgoda w zarządzie nie jest potrzebna przy majątku osobistym, czyli… ?

 

Zgodnie z art. 33 KRIO

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1)przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2)przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3)prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4)przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5)prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6)przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7)wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8)przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9)prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10)przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Warto zaznaczyć, że proces podziału majątku po rozwodzie może być skomplikowany i emocjonalnie trudny, szczególnie w przypadku dodatkowych rozliczeń związanych z opłatami uiszczanymi przez jednego z małżonków oraz z uwagi na konieczność rozliczeń dokonywanych między majątkiem wspólnym a osobistym.

Konsultacja z prawnikiem specjalizującym się w sprawach rozwodowych jest często niezbędna, aby zrozumieć swoje prawa i obowiązki oraz uniknąć nieporozumień w procesie podziału majątku po rozwodzie. Każde małżeństwo jest unikalne, dlatego ważne jest dostosowanie podziału majątku do swojej sytuacji i potrzeb.

 

Jeżeli artykuł Państwa zainteresował zapraszamy do śledzenia dalszych publikacji na naszej stronie www i w mediach społecznościowych.

Pozostajemy do Państwa dyspozycji i zapraszamy do kontaktu z sekretariatem pod numerem telefonu: 794 661 234.